Nga Edison Ypi
Frikë nga Zoti nuk mund të kishe. Zoti ishte një babaxhan i urtë që i kishin djegur shtëpinë.
As nga Ligji nuk kishe frikë. Ligj ishte burgu.
Ta haje bukën që kishte brenda miza të ngordhura dhe pisllëqe të tjera, edhe nga kjo nuk kishe frikë. Askush nuk kishte vdekur duke ngrënë bukë të tillë.
Nga frika e ilaçeve shpëtoje duke mos i gëlltitur, pra duke ia lënë në dorë shëndetin aftësive autoimunitare të organizmit. Oborret e spitaleve ishin plot me tabela dhe kapsula që pacientët i flaknin nga dritaret e pavijoneve.
Por mund të kishe frikë nga dashuria. Për t’u çliruar nga frika e dashurisë kishe dy mënyra, duke mos u martuar, ose duke mos e tradhtuar kurrë gruan.
Komshiu i katit të dytë ishte spiun. Le të ishte. Sa kohë edhe ti edhe ai hanin të njëjtat lëtyra dhe visheshit me rrecka, e rëndësishme ishte të mos kishe frikë se spiuni do të spiunonte. Spiuni nuk të spiunonte po të mos e kishe frikë. Spiuni të spiunonte po ta kishe frikë, që do të thoshte se në kokë kishe ca lakra, në mendje bluaje ca helme.
Të kishe frikë mos të shkelte ndonjë makinë në rrugë, nuk bëhej fjalë. S’kishte as rrugë as makina.
Nga frika e armiqve të jashtëm dhe të brendshëm që mezi ç’prisnin të na pushtonin, mund të mos kishe frikë vetëm po të kujtoje se luftërat me ata do t’i fitonim ne që bënim Zbor, jo tigrat prej letre që nga kallashnikovi, llozi, kundërgazi, s’kishin haber.
Nuk kishe arsye gjithashtu të kishe frikë nga ndonjë sulm i befasishëm i NATO-s që mund të rrezikonte tejkalimin e planit, fitoret, dhe vetë kurvin, që marrtë nga ditët tona. Me syçelësinë dhe ndihmën e pakursyer të popullit, fitoret i mbronte dhe kurvin e ruante Sigurimi.
Ishte e kotë të kishe frikë se mund të internonin. Ta sillnin Skodën në çdo çast që t’u tekej, pa të pyetur në kishe a s’kishe frikë.
Kishte gjithandej tabela “Ruhu nga qeni”, “Ruhu nga treni”, “Ruhu nga vinçi”, çka do të thoshte se partia i kishte marrë të gjitha masat mos të gjente asgjë e keqe, të ishe jashtë rrezikut të frikës nga kafshimi i qenit të kufirit, dalja nga shinat e trenit që ecte me 20 kilometra në orë, rrëzimi i vinçit që ndërtonte veprat e pesëvjeçarëve.
Sa kohë gjarpër ose spiun ishin të gjithë, nuk kishe frikë as nga spiuni as nga gjarpri. Për rrjedhim, tabelat “Ruhu nga spiuni” dhe “Ruhu nga gjarpri” konsideroheshin të tepërta.
Surretërit i kishin; sekretari si të skuthit, komisari si të çakallit, komandanti si të zhapikut, shkrimtari si të kunadhes, poeti si të nepërkës, kompozitori si të gaforres. Megjithatë nuk kishe frikë t’i shihje. Nuk i kishin zgjedhur vetë ata turinj. Me ata surretër i kishte dënuar Zoti.
Thoshin se po të dëgjoje Zërin e Amerikës pa frikë, të rrasnin brenda, ndërsa po ta dëgjoje me frikë, nuk kishe pasoja. Ishte gënjeshtër. Sa kohë Zërin e Amerikës e kishte zaptuar Sigurimi, Zërin e Amerikës mund ta dëgjoje si të doje, haptas, fshehtas, me frikë, pa frikë. Nëse Zëri i Amerikës kishte të bënte me ndonjë frikë, ajo frikë nuk mund të ishte e jona që e kishim Sigurimin brenda, por e amerikanëve të cilëve Sigurimi u ishte ulur tinëz në sofër.
Dukej sikur arratisja ishte diçka e frikshme. Rrenë me bisht. Arratisja nuk ishte e frikshme në asnjë kombinacion.
Po të arrije të hidheshe matanë, ata që do lije këtu do t’i kalbnin nëpër baltëra, por ty do të mbulonte gazi dhe hareja.
Po të sharronin mbi tela me 72 plumba, do vdisje në vend dhe nuk do kishe as mundësi as kohë për të pasur ndonjë lloj frike.
Po të kapte ushtari ose qeni, do të fusnin në burg derisa të vdisje, ku për frikë dhe trimëri as mendja nuk do të shkonte.
Po ta kishe frikë partinë, marksizëm leninizmin, diktaturën e proletariatit, çka edhe mund të ndodhte, ishte shenjë e sigurt se burgun e kisha hak. Prandaj, që të flije rehat, e mira ishte të mos i kishe frikë por t’i adhuroje.
Qorrimi prej parakalimeve, shurdhimi prej duartrokitjeve, për shkak të të dyjave thyerja e gjymtyrëve nga përplasja nëpër bordura, mure, shtylla, as këto nuk shkaktonin frikë. Problemet me okulistin, otorinologun, ortopedin, i ndreqte mjekësia falas.
Çmendja ishte problem, dhe mund të shkaktonte frikë. Por përderisa nuk dihej në cilin moment do ndodhte, frika nga çmendja ishte frikë e kotë, dhe si e tillë, nuk ekzistonte.
Nuk kishe asnjë arsye të kishe frikë nga rrufeja, që nuk bie në hale.
Një rast frike disi i vështirë ishte frika nga humbja e ëndrrave, kështjellave brenda të cilave frika nuk mund të depërtonte kurrë. Që të mos kishe frikë nga ëndrrat, duhej t’i vrisje. Vrasja e ëndrrave bëhej në dy mënyra. Duke pushkatuar gjumin ose duke therur zgjimin, njërin ose tjetrin sipas dëshirës. Pra, të vazhdoje të gjalloje gjithë kohën zgjuar ose gjithë kohën në gjumë. Çka pas pak sillte vdekjen. Që ishte më mirë se frika nga humbja e ëndrrave me pasoja dramatike për breznitë e ardhshme, dhe vetë racën, nëse racës i ka mbetur ndonjë qelizë pa u kalbur.
Derri, dosa, zhaba, qeni, bushtra, kërmilli, keci, viçi, lopa, ishin paqësorë, bënin çdo mbrëmje xhiro në bulevardin Stalin. Prej tyre s’kishe asnjë frikë.
Mund të mos kishe frikë nga shumë tmerre, por nuk mund të mos kishe frikë nga frika. Mirëpo frika nga frika quhet panik atak, që atëherë nuk njihej, pra edhe frikë nga frika nuk mund të kishe.
Ndoshta ziliqarët sajonin shpifje dhe dërgonin nëpër komitete letra anonime për të të burgosur. Le të sajonin çfarë të donin halabakët. Nga burgu s’kishe frikë. Në burg s’kishe pse të shkoje. Në burg ishe.